Katie Mitchell: De Vrouw zonder Verwachtingen – een kritische kijk op de raadselachtige idiotieën die Katie Mitchell in haar operaregies verwerkt… Katie Mitchells nieuwste productie, Die Frau ohne Schatten, is voor DNO de zoveelste misser dit operajaar. Artistiek feminazisme dat wederom uitdraait op het bezwendelen van het operapubliek.

Katie Mitchell presenteert:

Die Frau ohne Schatten

Die Frau ohne Schatten. Dubbel feest.

Als moeder jarig is, dan zit ze geen moment
Dan moet ze rennen, vliegen, sloven van beneden gauw naar boven
Koffie zetten, converseren sigaretten presenteren
Als moeder jarig is, dan is het toch zo’n feest
Dan heerst er in het huisgezin een echte goeie geest

   … dan is het toch zo’n feest. Ja, ja…  Zeker, in de huiselijke kring van de jarige moeder – 2 x koffie met “iets lekkers” waarna om 21:00h geïnformeerd wordt of men prijs stelt op  “iets sterkers”. Maar “feest” betekent uiteraard niet overal feest. Denkt u dat het feest rond het bekerkampioenschap van Go Ahaed ook in Alkmaar gevierd werd? En wat denkt u van de stakker, in bittere armoede opgegroeid in de Mijnstreek, die op schrikkeldag geboren is?  Éen keer per vier jaar zijn lievelingsgerecht (zuurvlees). Mutatis mutandis geldt hetzelfde voor dystopische volksoplopen: bij welke van twee gelijktijdige treurceremonies moeten wij aanwezig zijn? Hoe houd ik iedereen tevreden? Onze Koninklijke Familie, inzonder de jonge prinsessen die elke gedachte aan 70 maagden van twijfelachtige hygiëne onmiddellijk  doen vergeten: moesten zij een bezoek brengen aan Doetinchem of aan de begrafenis van de Paus? Beide, wij drukken ons voorzichtig uit, bepaald geen pretje. Dat de Koninklijke Familie voor Doetinchem koos, geeft blijk van hun opofferingsgezindheid voor het Nederlandse Volk van villa tot plaggenhut.

Onmiddellijk herkend natuurlijk: Die Frau ohne Schatten

En dan hebben we nog de gecompliceerde situatie van het zgn. “dubbelfeest”.  Twee feestelijkheden tegelijkertijd; als deze op dezelfde locatie plaatsvinden, geen punt. Maar als je er verslag van moet doen, ontkom je niet aan de keuze primair vs secundair. En voor die keuze stond Opera Gazet. Wij konden weliswaar twee hartverwarmende feestelijkheden op één en dezelfde plaats bijwonen, maar welke moesten wij centraal stellen in onze verslaggeving? Feest nr 1, Die Frau ohne Schatten aan de Amstel, of Feest Nr 2, de laatste keer dat Katie Mitchell een opera regisseert? De ter zake belegde OG-redactievergadering duurde 2 minuten: unaniem werd voor het afscheid van Katie Mitchell gekozen, een hoogtepunt in de operageschiedenis. Helaas moet Strauss nu even wijken voor een welhaast nog groter genie: Katie Mitchell, zij is “helemaal klaar met de veel te vrouwonvriendelijke kunstvorm opera”. Ons operaliefhebbers slaat de schrik om het hart: HOE NU VERDER?! Toch eerst even ons respect voor de Strauss-uitvoering, want hoe weinig horen wij toch Strauss (of Mozart of Wagner) bij DNO? Zelden toch? Qua Frau zakte de cast, op een enkele uitzondering na, onder een zelden vertoonde ondergrens. Vooral het gekrijs van  Aušrinė Stundytė (Baraks Weib) en Michaela Schuster (Die Amme) was onverdraaglijk. Orkest, dirigent en koor waren er gelukkig ook nog: voortreffelijk. Regie: een artistiek misgewas dat het niveau van Zholdaks Fidelio nog wist te passeren qua zotteklappige rimram. En frauduleus weer: wederom pure etikettenzwendel! De drek op de Bühne vertoonde geen enkele relatie met Strauss’ opera. Het publiek werd weer eens opgelicht, en kreeg niet waar het voor betaald had, maar een ruime hoeveelheid idioterie, waanzin, nonsens, gekkenwerk, lulkoek, larie, quatsch en zotternij.

Maar nu naar dat andere feest. Katie Mitchel houdt het regisseren van opera’s voor gezien. Er zullen door deze hoetelwerkster geen opera’s meer langs de feministische meetlat gelegd worden. De vrouwenhaat  van Mozart, Donizetti  en Handel zullen door andere dwaallichten moeten worden en aangepakt en Mitchell zelf heeft nu alle tijd om te werken aan het achterstallig onderhoud van haar nietigheidsbesef en  Weltanschauungs-vernauwing.

Wat een glorieuze dag voor de operakunst! De zon straalt feller, de vogels zingen met extra vibrato, en zelfs Strauss lijkt lichter op de maag te liggen – want halleluja, een feministische operaregisseur heeft eindelijk besloten haar regiestokje neer te leggen! Geen halfnaakte Don Giovanni meer die boetedoening doet in een IKEA-kantoor, geen Tosca die bij TL-licht haar moord therapiegewijs bespreekt met Scarpia. De aria’s mogen weer ademen zonder pathologisch  woke-decor!

Sind die neuen feministischen Maßstäbe schon geliefert worden?

Mitchell zei het zelf zo: “Als je mij inhuurt, krijg je een feministische deconstructie. Dat is mijn handelsmerk. Ik wilde de handeling naar een theater in de jaren zeventig verplaatsen, tijdens de tweede feministische golf. Een van de zangeressen weigert uit protest tegen de vrouwenhaat in de opera om verder te zingen. Het was echt een leuk concept.”

Bij wijze van eerbetoon willen wij nog enkele Mitchell-highlights de revue laten passeren.

Wie herinnert zich nog de “Lucia di Lammermoor” uit 2016, met die fijne masturbatie- en  verkrachtingsscènes. En de waanzinscène werd  een “grafische” bevalling. Precies zoals Donizetti het voor zich had gezien.

“Alcina” werd in  2015 een klinische dissectie, een wetenschappelijk experiment in een laboratoriumsetting. Eveneens: Precies zoals Handel het voor zich had gezien.

Ook “Written on Skin“, een van Mitchells producties waar doorheen te komen was, kreeg een afstandelijke en kille psychologische benadering voortspruitend uit een neurodivergent denkleven.

En dan de “Pelléas et Mélisande” uit 2016. Wég met de magische symboliek van Debussy. Er kwam een banaal huiselijk realisme voor in de plaats. Veel badkamers, weinig mysterie.,

Expliciet lichamelijk geweld en de afkeer van elk poëtisch karakter waren steeds de handelsmerken van Mitchel; opera, componist librettist…. allemaal bijzaken. Ter afsluiting laten wij de vertegenwoordigster van de schedelmetende hypocrisie nog even zelf aan het woord:

Mitchel: “Als je mij inhuurt, krijg je een feministische deconstructie. Dat is mijn handelsmerk. Ik wilde de handeling naar een theater in de jaren zeventig verplaatsen, tijdens de tweede feministische golf. Een van de zangeressen weigert uit protest tegen de vrouwenhaat in de opera om verder te zingen.”

Een afscheid dat niet als een rijpe maar als een rotte appel uit de boom valt.