URGENT !
“In het nieuwe seizoen verkennen we meer dan ooit de urgentie van opera”, aldus directeur Sophie de Lint.
Een korte voorgeschiedenis. In 2018 besloot De Nationale Opera om Opera Gazet van alle persfaciliteiten uit te sluiten omdat Het Parool een stuk van mijn hand (op persoonlijke titel dus) had gepubliceerd, waarin kritiek werd geuit op de programmering van het seizoen 2018-2019. Water under the bridge. In 2020, met een nieuwe kapitein aan het DNO-roer, werd door een vooraanstaande autoriteit op operagebied (zij wil haar naam liever niet genoemd zien) een lijmpoging gedaan. Ik mocht op audiëntie bij mevrouw De Lint komen. Aldaar werd mij het “voorstel” gedaan dat Opera Gazet nog 3 (?) voorstellingen als recenserend medium “mocht” bezoeken. Ik zou wel een verklaring/overeenkomst moeten ondertekenen met een boeteclausule (!) die van kracht zou worden als ik ooit weer iets lelijks over DNO zou zeggen. Niet getekend uiteraard. Onze wegen scheidden zich, om het actueel uit te drukken. Ik kreeg van een vriendelijke meneer uit Vinkeveen een première-jaarabonnement, voor zolang ik dat zou wensen. Een duidelijk geval van “Klare Sache, und damit hopp“. Het was goed zo. In België, Frankrijk en Duitsland, waar Opera Gazet overal met open armen wordt ontvangen, ongeacht wat wij schrijven, moest ik steeds weer uitleg geven over het gebeurde. Holland, ein Land der Kleingeisterei. La Hollande, un pays de petits esprits. Zo kreeg niet alleen de positie van Opera Gazet maar ook mijn talenkennis een duwtje in de rug.
You can have any review automatically translated. Just click on the Translate button,
which you can find in the Google bar above this article.
Bovenstaande als inleiding op de bekendmaking van het nieuwe seizoen 2021-2022, ingeleid door de raadselachtige opmerking van mevrouw De Lint: “In het nieuwe seizoen verkennen we meer dan ooit de urgentie van opera.” De urgentie van opera verkennen…. Maar daarover later. Eerst kort even de voorstellingen die in het nieuwe seizoen aan bod komen.
Disclaimer: verkeerd geteld, iets vergeten, bij voorbaat akkoord.
Er zijn zes nieuwe producties: Der Zwerg, Upload, La traviata, Tosca, Anna Bolena en Der Freischütz. Daar lijkt mij op voorhand weinig op aan te merken, hoewel ik mijn twijfels heb bij sommige (alle) regisseurs. De tijd zal het leren. Niet opmerkelijk: geen werken van Mascagni, Leoncavallo, Giordano, Cilea. Daar heeft De Lint voor moeten tekenen: geen verismo, anders treedt er een boeteclausule, die zij zo graag aan anderen oplegt, voor háár in werking. Kleine kanttekening bij deze producties: waarom de 3000e Traviata? De Traviata van Spanga kan toch nooit overtroffen worden, begin er dan ook niet aan. Waarom geen Atttila (gratis tip: regie Ruggero Raimondi ) of nog beter: Luisa Miller?
Gedeeltes uit Attila, met Michele Pertusi, Makvala Aspanidze, Giovanni Meoni, Giuseppe Gipali, Pierre Gathier. Muzikale leiding: Renato Palumbo. Regie: Ruggero Raimondi. Luik, 2013.
Dan 2 reprises: Don Giovanni en Salome. WAAROM IN GODSNAAM? Weer die vreselijke Don Giovanni productie van Claus Guth (aankloppen bij een picknick, bushalte midden tussen de bomen). En dan die Salome van Ivo van Hove, die (uiteraard) een loopje neemt met het libretto.
Er zijn twee hybride producties: Missa in tempore belli, Le lacrime di Eros (pasticcio). Voor de liefhebbers, misschien heel mooi, maar geen opera.
Dan vier jeugd- en familieopera’s: Kriebel (reprise), Een lied voor de maan, Anansi (familieopera/ballet) en Goud!
Ik heb hier geen voeling mee, een zaal met families en kinderen, een nachtmerrie. Ik verwijs naar Mattheüs 13:50: “En zullen dezelve in den vurigen oven werpen; daar zal zijn wening en knersing der tanden.”
Dan zijn er drie films (!): Upload II, Springtime in Amsterdam en Crazy Days. Met verkoop van cornetto’s in de pauze.
Ten slotte is er natuurlijk het Opera Forward Festival, dat zo’n beetje de core business van DNO lijkt te worden. Een tutti frutti programma waarin ik tot mijn schrik het boosaardige duo Lisenka Heijboer Castañón en Manoj Kamps ontdekte.
U weet wel, van FAUST [working title], een liedje zus een liedje zo, een gepikte compositie hier en een foeilelijk arrangement daar. Een aanfluiting, maar het vervolg [Collective Works] (Lies en Mannie zijn gek op vierkante haken) zal ongetwijfeld gefundenes fressen zijn voor Mensen van Nu.
DNO verklaart de programmering mede door de corona-omstandigheden, die er in september waarschijnlijk helemaal niet meer zullen zijn. Door corona zouden er geen “grote opera’s” opgevoerd kunnen worden. Trap er niet in, diverse operahuizen hebben aangetoond dat ook grote opera’s indien nodig met inventiviteit en werklust coronabestendig kunnen worden uitgevoerd.
Dan toch nog even de uitspraak van De Lint: “In het nieuwe seizoen verkennen we meer dan ooit de urgentie van opera.” De urgentie van opera… Ik probeer mij er een voorstelling van te maken en kom tot de conclusie: die urgentie bestaat niet. Urgent, dat is dringend, spoedeisend. Als je huis in de fik staat, heb je dringend de brandweer nodig, en als je je been breekt heb je spoedeisende hulp nodig. Dát noem ik nog eens urgent. Ook als Ajax met 0-1 achterstaat, dan is er een urgentie om twee doelpunten te maken. Als je patat zonder mayo komt, dan hebben we een urgente situatie (en die “verken” ik niet, maar los ik met verbaal zonodig fysiek geweld op). Maar opera? “Urgent?” Ga je vandaag niet, ga je morgen toch.
Het staat er echt: de urgentie wordt “verkend”. “Meer dan ooit” nog wel. Wat betekent dat in godsnaam? Is DNO een verkenner à la Jorritsma of Ollongren ? En hoe wordt urgentie verkend door een seizoen?
Ik zal u de betekenis onthullen. “Meer dan ooit (!) de urgentie van opera verkennen” betekent helemaal niets. Gebakken lucht. Schabouwelijke newspeak, ontleend aan kwalificaties als “urgent, verontrustend en desoriënterend modern muziektheater”. Betekent ook niets, maar klinkt wel diepzinnig-modern.
Zoals Bukowski zei: “There’s no clarity. There was never meant to be clarity.”
Desalniettemin verzoek ik onze lezers om wanneer zij straks hunne legersteden opzoeken, even rustig te gaan slapen als ze dat ook andere nachten doen. Er is nog geen enkele reden om werkelijk ongerust te zijn. En daarmee, geachte lezers, laat ik u over aan de verpozing die uw cd-collectie u pleegt te bieden.
Olivier Keegel
Weer de gebruikelijke bloemrijke lariekoek van mensen die eigenlijk niks te melden hebben, maar toch interessant willen doen. Vakkundig korte metten mee gemaakt.
ik vind het weer heerlijk wat te lezen, ik dacht dat die traviata al bij ons geweest was? dan heb ik hem in wenen gezien. ja. dat mw de Lint nog effe moet wachten op haar eigen reeks, zal wel in 2023-2024 komen, misschien dan wel met wat anders dan Verdi , Strauss en Mozart. we moeten maar kijken welke producties nog te zien kunnen gaan worden, want sommige producties zijn nu binnen 5 min uitverkocht. afijn, naar Wenen, Antwerpen en Brussel dan maar
Ik denk dat ik ‘urgent’ mijn passen richting het Waterlooplein ga teruglopen.
Ha,ha, hij is weer geweldig! Ik ga nu lekker slapen, niet vanwege de inhoud maar vanwege de vorm.