Il Turco in Italia, in Luik

Il Turco in Italia 

Rossini schreef een ganse reeks komische opera’s waarvan La cenerentola en Il barbiere di Siviglia ongetwijfeld de bekendste zijn. Il Turco in Italia staat hierbij wat in de schaduw en was ook bij de creatie geen groot succes, voornamelijk omdat het publiek dacht dat de componist er zich gemakkelijk van afgemaakt had door het een jaar eerder geschreven L’Italiana in Algieri te bewerken. Niets is echter minder waar, de opera bevat bijna uitsluitend nieuwe muziek en moet zeker niet onderdoen voor voornoemde titels. Anderzijds heeft de wat bizarre structuur van het verhaal, waarbij een dichter commentaar geeft op de gebeurtenissen en ze zelfs mee in een bepaalde richting stuurt, vermoedelijk een groeiende populariteit in de weg gestaan. We waren in elk geval verbaasd om te vernemen dat we de eerste productie ooit in  Luik van Il Turco in Italia bijwoonden.

Regisseur Fabrice Murgia heeft naar eigen zeggen al langer gedroomd over een combinatie van opera en film. Volgens hem voegt film een extra dimensie toe aan een voorstelling omdat een scène vanuit verschillende perspectieven getoond kan worden. Het gebruik van videobeelden in de opera zal wel steeds voer voor discussie blijven maar we vonden de manier waarop Murgia zijn camera’s inzette om close-ups te vertonen erg geslaagd, zeker bij sommige solisten die met een sterke mimiek een meerwaarde konden bieden. Ook de manier waarop de beelden geprojecteerd werden, op de zijkant van een vrachtwagen die deel uitmaakte van het decor, was sfeervol en voldoende discreet. Dat de dichter Don Prosdocimo regisseur en scenarist is maakt het verhaal bovendien wat aannemelijker. Voor de rest volgde de geactualiseerde enscenering getrouw het libretto en konden we genieten van solisten die bijna zonder uitzondering acteerden alsof hun leven er van afhing. Samen met de soms hilarische teksten van het libretto en de aanwezige gags beleefde het publiek een amusante namiddag.

Muzikaal kon de voorstelling helaas niet helemaal gelijke tred houden met de enscenering. Daarvoor waren vooral twee zwakke elementen in de rolbezetting verantwoordelijk. We hebben zelden een lelijker basstem gehoord dan die van Guido Lonconsolo. Bovendien is zijn stem ongelijk en onvoldoende flexibel in de vocale versieringen. Dat hij de gepaste macholook heeft voor de titelrol compenseert deze gebreken zeker niet. De Turkse tenor Mert Süngü kon zich geen houding vinden als Don Narcisco, de vermeende minnaar van Fiorilla, en ook zijn aria in het tweede bedrijf, zijn grootste bijdrage in de opera, bracht niet het vocale vuurwerk dat we gehoopt hadden. Maar er viel ook veel te genieten. In de eerste plaats dankzij de Russische sopraan Elena Galitskaya, die zich op de videobeelden als een doorgewinterde actrice en vocaal als een schitterende zangeres presenteerde in de rol van Fiorilla, het object van verlangen van alle mannelijke spelers. De Italiaanse bariton Bruno de Simone is onverbeterlijk als Don Geronio, ongetwijfeld één van zijn glansrollen, en het is een mirakel hoe zijn stem de tand des tijds heeft doorstaan. Zijn land- en stemvakgenoot Biaggio Bizzuti was een meer dan adequate bezetting als Don Prosdocimo en met Alexander Marev en Julie Bailly waren ook de kleinere rollen naar behoren gecast.

De voorstelling begon met een saai vertolkte ouverture, waarbij het orkest van de ORW een paar keer pijnlijk uit de toon viel en dirigent Giuseppe Finzi niet meteen de juiste drive vond. De kwaliteit van het dirigaat verbeterde naar mate de voorstelling vorderde maar we hoorden al verfijndere en meer bevlogen uitvoeringen van Rossini’s muziek.

Al bij al een voorstelling die we kunnen aanraden voor de enscenering eerder dan voor de muzikale kwaliteit. En uiteraard om een minder bekende opera van Gioacchino te leren kennen.

Hugo Delava