Het is een uitdagende titel die deze voorstelling draagt. Want wat hebben Pavarotti en Alberti nou helemaal met elkaar gemeen? Afgezien een korte ontmoeting, die in deze voorstelling uiteraard is opgerekt om er een alleraardigst theaterconcert van te maken, niet veel. Wellicht de gemeenschappelijke factor “opera”. Alberti zou volgens de programma-informatie een groot operaliefhebber zijn, maar ik denk dat zijn hart nog meer bij het wielrennen lag. En bij Ajax.

Toch is er wel degelijk één aspect dat op beiden van toepassing is: de uitstapjes buiten het genre. Pavarotti is er bijna aan onderdoor gegaan, zijn flirt met allerlei popartiesten, het werd eigenlijk gênant. Alberti maakte een in mijn ogen veel sympathieker uitstapje. Hij nam een cd met operanummers op, en hoewel de aria’s op deze cd meer als lied dan als aria klinken, bewijst deze zelfde cd (inclusief enkele duetten met de kleurrijke operazanger Len del Ferro) wel wat een glorieuze stem Alberti had. De opera-tophits op deze cd: ze zijn heel mooi, indrukwekkend zelfs, maar worden wat vlak en met weinig zeggingskracht gebracht. Had Willy Alberti operazanger kunnen worden? Veel “operakenners” zeggen daar, zich voorzichtig voortbewegend op glad ijs, een veilig NEE op. Maar ik zeg, samen met Henk Poort, er volmondig JA op. “Het materiaal”, zoals die vreselijke term in operakringen gebruikelijk is, de stem dus, die is er! Maar wat ontbreekt is de educatie en opleiding om een geslaagd operazanger te kunnen worden. Als die elementen niet bij Alberti hadden ontbroken, zou hij bijvoorbeeld een fantastische Nemorino (in Donizetti’s L’elisir d’amore) geweest kunnen zijn. Oordeelt u zelf:

En hoe oordelen operakenners over Luciano Pavarotti. Het is bon ton om de zanger af te serveren met “niet mijn ding” (want populair). Ontegenzeggelijk heeft Pavarotti (Die Stimme muss schwimmen im Fett) op schitterende wijze diverse operarollen vertolkt, maar sinds zijn opname van Mozarts Idomeneo, ben ik fan. Ook hier zijn de kenners weer uiterst kritisch: te kortademig, kan geen coloraturen zingen, onnauwkeurige ritmes, niet zijn repertoire etc. etc. Maar ik vind hem verfrissend in Idomeneo:

Het was een lumineus idee om een muzikale voorstelling te maken over Pavarotti en Alberti. Zonder een noot gehoord te hebben is de combinatie al zinnenprikkelend.

Het verhaal is dat Willy Alberti in 1981 (niet op 9 februari, zoals de programma-infromatie vermeldt, maar op 22 februari, want uitgesteld) een bezoek bracht aan Pavarotti, vlak nadat Luciano zijn concert, dat toen al behoorlijk de commerciële kant op ging, zijn laatste noot op die middag gezongen had.  En op die ontmoeting is de voorstelling gebaseerd. Die ontmoeting is inderdaad “waar gebeurd”, maar uiteraard minder spectaculair* dan nu op het toneel te zien is. In de voorstelling drinken de twee een glaasje en zingen zij hun “greatest hits” voor elkaar. We horen Ad Knippels als Alberti en Eric Reddet een heel scala aan Napolitaanse liederen, levensliederen en  opera-aria’s ten gehore brengen, en dat doen zij voortreffelijk. Uiteraard had Reddet stimmlich “minder moeite” om op Pavarotti te lijken, terwijl Ad Knippels de onmogelijke taak moest vervullen Willy Alberti “neer te zetten”. Toch leverde Knippels een prima prestatie: zijn mimiek was des Albertis en de uitspraak was typisch die van elke Jordanese volkszanger: hypercorrect Nederlands, het keurigste Nederlands ooit… De “e” is een “éééé”, de “z” is een “zzz”, en “in mijn hart gekomen” is “inn mijnn hartgekomenn“. Nee, wij zijn niet van de straat!

De arrangementen van Thijs Borsten zijn razendknap. Vooral het in elkaar overvloeien van aria’s en levensliederen was magistraal gedaan. Eric Reddet (o.m. een geduchte Danilo (Die Lustige Witwe), Luigi (Il Tabarro) en Alfredo (La Traviata) is een Franse tenor die werkt in Nederland; hij zette een indrukwekkende Pavarotti neer, heel apart, terwijl Ad Knippels, musicalster (o.m. Mamma Mia!), stemartiest (o.m. de televisieserie Pokémon) en acteur (o.m. Karakter), toch om bovengenoemde redenen een geloofwaardige Alberti op de planken bracht.

Aan bod komen o.a. een kunstige verweven “Nessun Dorma” met een van mijn Alberti-favorieten: “Jij bent als een wilde orchidee”, met muziek en tekst van Willem Carel Munnik, alias “Willy Rex” (Je bent als een wilde orchidee / Die slechts van bewondering leeft / Toch komen de tijden dat men je gaat mijden / Weet dan dat nog een om je geeft) en een al even kunstig vervlochten Caruso en “Glimlach van een kind”, de laatste met de onnavolgbare tekst: “ ‘Jij bent getrouwd’ Dat zegt een kind.” Nog steeds een uitspraak waar de huidige kids hun ouders graag mee confronteren.

Verwacht van Pavarotti meets Alberti geen diepgravende expedities naar beider persoonlijkheden, godzijdank niet. Wij maken in de reguliere opera al genoeg urgente, desoriënterende en confronterende lulkoek mee. Pavarotti meets Alberti is een professionele voorstelling die draait om muziek en verlucht wordt met enkele vermakelijke en soms wat minder vermakelijke sketches.

Hetgeen resulteerde in een uitermate plezierige avond..

Olivier Keegel

*Niet dat het van veel belang is, maar hoe zat die ontmoeting tussen Pavarotti en Alberti nu echt in elkaar? Er was in die tijd een restaurant waar op de zaterdagavond veel gezongen werd, door amateurs en professionals. Willy Alberti was er een vaste gast. Er was ook een zichzelf zwaar overschattende zanger, zich noemende “Michelangelo”. De eigenaar van de zaak heette Giuseppe. Gedrieën togen zij naar het Concertgebouw en daar ontmoetten zij inderdaad Pavarotti. Het klikte goed tussen Luciano, Willy en Giuseppe, maar Pavarotti begon zich groen en geel te ergeren aan de van zichzelf  geheel overtuigde “Michelangelo”, die alleen maar over zijn eigen vocale genie bleef doorkletsen. Restaurateur Giuseppe, zelf een begenadig tenor, nodigde Luciano uit om gezamenlijk naar zijn restaurant te gaan, en daar had Pavarotti wel oren naar. Echter, hotemetoten in het Pavarotti-management besloten anders: de wereldster moest naar een chiquere locatie. Pavarotti zwichtte en gaat sindsdien in Jordanese kringen onder de reputatie “kapsoneslijer” gebukt…