Corona Colonia

Koor: Chor der Cäcilia Wolkenburg im Kölner Männer-Gesang-Verein
Muzikale leiding: Christopher Brauckmann, Steffen Müller-Gabriel, Bernhard Steiner
Arrangementen: Thomas Guthoff
Regie & Libretto: Lajos Wenzel

Voorstelling: *5*

Laat mij u bijlichten.  Cäcilia Wolkenburg is de naam van de Keulse toneel-/operettevereniging die samengesteld is uit leden van de Kölner Männer-Gesang-Vereins. Cäcilia (in het plat-Keuls verbasterd tot Zillche) is zoals u weet de patrones van muziek, instrumentenmakers en zangers. De naam Wolkenburg vindt zijn oorsprong in de “Hof Wolkenburg”, voor het eerst genoemd in 1244, gelegen aan de voormalige straat “An der Wollküche”, bij de straat “Cäcilienkloster”, die ook nu nog bestaat. Dit jaar: Corona Colonia!

Tijdens het carnavalsseizoen voert het gezelschap Cäcilia Wolkenburg in het operagebouw van de stad Keulen een Divertissementchen op, een speciaal soort muziektheater, noch verontrustend noch urgent, maar een parodie die meestal een gebeurtenis uit de geschiedenis (of actualiteit!) van de stad Keulen of een ander (historisch) verhaal tot onderwerp heeft.

Deze voorstellingen vinden sinds 1874 jaarlijks plaats en kennen twee constanten: ze worden in het Keulse dialect gesproken en gezongen, en alle rollen, ook die van de vrouwen en de “balletdanseressen”, worden door mannen gespeeld. Daar is uit overwegingen van hedendaagse vrouwvriendelijkheid ongetwijfeld veel tegen in te brengen, maar wij zouden niet zo gauw weten wat. Bij Cäcilia Wolkenburg geldt vooralsnog: Niemals echte Weiber auf der Bühne!

Het Divertissementchen trekt meer dan 30.000 toeschouwers per jaar en wordt al meer dan 25 jaar op de Duitse televisie uitgezonden. De leider van het gezelschap wordt in Keulen “Baas” genoemd – deze functie is momenteel, voor het laatste jaar, in handen van de voormalige burgemeester van Bonn, Jürgen Nimptsch.

Het jaarlijkse Divertissementchen is een vaardig samenspel tussen amateurs op het operapodium en professionals op de achtergrond. Het script, de muziek, de choreografie, de decors en de kostuums zijn in handen van professionals. Maar het spel wordt op de wagen gebracht door de amateurzangers van de Kölner Männer-Gesang-Verein. De combinatie amateur-professional verleent het spektakel een bijzondere charme en de afwezigheid van Netrebko-achtige dames voorkomt onrust in het gemoed van de eenvoudige handwerksman, zodat deze probleemloos Moeder de Vrouw mee uit kan nemen en niet hoeft te vrezen voor huwelijk-ontwrichtende,  koortsachtige droompraat: “Anna! Anna!”

“Bejubelde voorstelling in het Keulse Operahuis”, “Uitverkocht. Nog enkele restplaatsen beschikbaar.” zijn de afgelopen jaren steeds de teksten geweest waarmee de uitvoeringen door Cäcilia Wolkenburg worden omringd. En met het genoemde “Keulse Operahuis” stuiten wij op een petit bémol, een kleine kanttekening, om niet te zeggen een onvervalste wegtrekker: de locatie, het schabouwelijke Staatenhaus! Een echt operahuis zou in november 2015 (!) heropend worden, maar door problemen van Amsterdamse proporties heeft Keulen in 2021 nog steeds geen volwaardig operagebouw.

Men week uit naar een hele serie non-locaties: omgebouwde fabriek, een grote tent aan de Rijn, een gerechtsgebouw en, vanaf 2016 tot nu, naar een oude tentoonstellingshal, het Staatenhaus.

Mocht u het Staatenhaus ongelukkigerwijs ooit bezocht hebben, dan loopt u met verder lezen het risico dat deze kerf in uw ziel weer opengerijt wordt. Hoe het Staatenhaus te beschrijven? “Niet gezellig” zou een understatement zijn, het is het levensbedreigende “niet gezellig” van Siberië en Rotterdam. Het doodenge gebouw, stammend uit de jaren 1920, wekt op zijn gunstigst de associatie met een mausoleum, maar meer toch met een vrij recente, nogal ongelukkige periode in de Duitse geschiedenis. En dan hebben wij het niet over het gestolen wereldkampioenschap uit 1974.

Laten wij het zo formuleren: als wij de lugubere aanblik verwerkt hebben, zijn wij steeds blij verrast dat onze perskaart niet overhandigd wordt door een mevrouw of meneer in militair uniform. Binnen woekeren enorme zwarte ruimtes, door een gordijn betreedt men de operazaal: een orkestbak als een verlengde lijkkist, een zaal  met sporthaluitstraling, tribunes met plastic stoeltjes…

Eerlijkheidshalve moeten wij vermelden dat de Keulse Opera de unheimische locatie onlangs ingrijpend geüpgraded heeft: de spelling Staatenhaus werd StaatenHaus. Met  zo’n modieuze hoofdletter midden in het woord, voor Mensen van Nu! Dat helpt.

Maar toch, niet echt een fijne omgeving voor het hilarische Divertimentchen Corona Colonia. Fijn, dat corona uitkomst biedt: wij hoeven namelijk helemaal niet naar het Staatenhaus! Wij blijven thuis, bier en leverworst onder handbereik, en ondergaan een… stream! Wir freuen uns auf Ihren digitalen Besuch!

Wij volgden op 18 januari de premièrestream van het Divertissementchen, een gezamenlijke productie van Oper Köln en Cäcilia Wolkenburg, gestreamd vanuit het genoemde Staatenhaus. De Opera van Keulen en het gezelschap Cäcilia Wolkenburg wilden hiermee hun fans een luchtige riem onder het corona-bezwaarde hart geven en  tevens de Keulse folklore en traditie in ere houden. Het werd dus een Divertissementchen onder corona-condities en óver corona-condities.
Alle rollen zijn dubbel bezet, de voorstellingen worden door twee teams beurtelings uitgevoerd. Corona Colonia duurt 90 minuten.

Corona Colonia

De heilige Corona is niet bijzonder te spreken over de stad Keulen. In de Dom van Keulen hadden drie heilige koningen Corona’s plaats al ingenomen, en hun drie kronen waren reeds het stadswapen binnengedrongen, met voorbijgaan aan de naamgever van de eigenlijke kroon: “Corona”. En toen het aartsbisdom Keulen in mei 2020 de Heilige Corona de status van een “pandemische heilige” afpakte, besloot Corona wraak te nemen op Keulen.

We kregen een voorstelling te zien die noopte tot een positieve herwaardering van het cliché “bont spektakel”. De combinatie van amateurs op het toneel op basis van een professioneel fundament bleek weer een schot in de roos. Met een orkest, of liever band, van 10 muzikanten (geen strijkers), dit keer bóven het toneel geplaatst, ontvouwde zich een genoeglijke voorstelling met humor en vaart. Corona Colonia werd geheel in het grappige en sappige Keulse dialect gesproken en gezongen, en dat dialect lijkt een beetje op het taaltje dat Nederlanders produceren als ze Duits proberen te spreken en was dus goed te volgen. Bovendien was er voor de gezongen gedeelten een officieel Duitse ondertiteling. Uiteraard was het onderwerp corona, lichtvoetig gebracht en verlevendigd door de running gag van een op video opgenomen Sondersendung, en een SonderSondersendung, en een SonderSonderSondersendung enz. enz.
Arrangeur Thomas Gutthof putte uit een bont scala aan muzikale bronnen, van Rossini’s Barbier tot de Walkürenritt, van Love Story tot Aida, van Chirpy Chirpy Cheep Cheep (Middle of the Road) tot Speedy Gonzales en van Rocco Granata’s Marina tot La Traviata. Uiteraard stond corona centraal, de coronasigaar en het coronabier ontbraken niet. Maar ook non-corona gerelateerde onderwerpen werden op de hak genomen: het abjecte Kölnisches Wasser 4711, de lievelingsgeur van spruitjesoma’s, en het debacle van de (her)bouw van de Keulse opera. Alles zeer vermakelijk en genoeglijk. Uiteraard was de choreografie uitgevoerd door als dames verklede heren-op-leeftijd ronduit hilarisch. (Als dit “niet meer kan anno 2021” bij voorbaat mijn excuses.)

Het jaarlijkse Divertimentchen is een sinds 1874 gewortelde traditie, en alleen daarom al de moeite waard. De versie van 2021 onderstreept dat belang.

Kijk zelf

Er worden voorstellingen gestreamd tot en met 16 februari 2021. U bepaalt zelf de prijs van uw toegangsbewijs. Noot voor onze Belgische lezers: de vrijwillige bijdrage is van 0 tot 70 euro. Voor onze Nederlandse lezers: het is gratis!

Alle informatie https://www.oper.koeln/de/programm/corona-colonia/5506

Olivier Keegel
19-04-2021